سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی دانشنامه و دایرت المعارف، گسترده نگاشته ای است که در قلمرو یک دانش یا رشته علمی مشخص یا مکتبی خاص یا موضوعی کلان، با همکاری گروهی از کارشناسان، با رعایت اصول علمی و فنی دانشنامه نگاری سامان یافته و دارای ساختار الفبایی یا موضوعی باشد. و آگاهی هایی متقن را درباره هر یک از مدخل های در پیوند با موضوع خود در دسترس خوانندگان قرار دهد. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از سال 1379 تا کنون 3 دانشنامه تدوین نموده است. برنامه ریزی برای تدوین این دانشنامه نیز از سال 1382 با حضور گروهی از قرآن پژوهان فرهیخته از جمله آیت الله معرفت (رحمه الله) آغاز می گردد و زیر نظر حجه الاسلام رشاد و همکاری دو معاون علمی و اجرایی با نظارت شورای علمی به کار خود ادامه می دهد. با توجه به گستردگی طرح مورد نظر پژوهشگاه، سامان دهی و بازنویسی بخش نخست در اولویت پژوهشکده قرار داده می شود و به صورت مستقل تحت عنوان «دانشنامه علوم قرآن» منتشر می گردد. «دانشنامه قرآن شناسی» با بیش از هزار مدخل در حوزه های تخصصی گوناگون، دربردارنده دو محور عمده است: 1- مباحث پیرامون قرآن (علوم قرآن)؛ 2- مباحث درون قرآن (معارف قرآن). مجموعه پیش رو در زمره گروه اول (علوم قرآنی) می گنجد. البته مباحث درون قرآنی (معارف قرآن) ...