زُمُرُّد (به یونانی: σμάραγδος)(به انگلیسی: Emerald) گونه‌ای بریل و از سنگ‌های گران‌بها است. این سنگ که از سیلیکات آلومینیوم و بریلیوم تشکیل شده در سنگ‌های پگماتیت یافت می‌شود.[2] واژهٔ زمرد عربی‌شدهٔ «اسماراگدوس» یونانی است.[2] که خود گویا از واژه‌ای سانسکریت به معنی سبز گرفته شده.[3] نام اصلی فارسی آن دوال یا دوبال است.[4] از نظر ترکیب شیمیایی و کانی‌شناسی، زمرد با فرمول Be3Al2(SiO3)6 از بریلیوم، آلومینیوم و سیلیکات تشکیل شده‌است که به همراه آکوامارین آبی، مورگانیت صورتی، هلیودور طلایی و بریل با رنگ پریده سبز به خانواده بریل تعلق دارد. بریل خالص بی‌رنگ است. اضافه شدن مقادیر ناچیزی کروم و وانادیوم، رنگ سبز زیبای زمرد را پدیدمی‌آورد. زمرد به معنای سبز می‌باشد. سختی زمرد 8–7٫5 می‌باشد. زمرد گونه‌ای بریل و دارای چمک بلورین و بسیار زیباست و به رنگ‌های سبز، سبز مایل به سیاه، سبز مایل به سفید، سبز مایل به زرد نیز یافت می‌شود. زیبایی رنگ زمرد مربوط به کروم و وانادیوم درون آن است. زمرد معمولاً دارای ناخالصی می‌باشد که برای تشخیص زمرد طبیعی از مصنوعی بسیار مفید است.