ذرت حنایی با بذر تکثیر شده و بصورت بوته ای راست با انشعابات زیاد رشد می کند. این گیاه دارای برگ های بلند و کشیده ای است که به صورت متراکم و پشت سر هم قرار می گیرند و رنگ آن ها سبز می باشد. دانه های ذرت چسبیده به یک زائده چوبی شکل در میان این برگ ها درون محفظه ای غلافی شکل قرار می گیرند که به وسیله برگ های بزرگ احاطه می شود. قسمت فوقانی چوب ذرت در هنگام رسیدن با رشته ها و تارهای سبز مویی شکل که قسمتی از آن از برگ ها بیرون می زند پوشانده می شود. دانه های ذرت در این نوع ذرت به رنگ حنایی و قرمز می باشد به همین دلیل به آن ذرت حنایی می گویند. ارتفاع انواع ذرت در نهایت رشد بر اساس پا کوتاه یا پابلند بودن به 50 تا 200 سانتیمتر می رسد. دانه های این نوع ذرت در ابتدای شکل گیری، مثل بقیه ذرت ها به رنگ سفید است که به مرور با تجمیع رنگدانه ای به نام انتوسیانین در زیر پوست دانه به رنگ قرمز و حنایی تبدیل می شود. همچنین چوبی که دانه های این نوع ذرت به آن می چسبد نسبت به بقیه انواع ذرت بزرگتر بوده و در حدود 20 سانتیمتر می باشد. این گیاه وقتی به بلوغ برسد گل هایی روی شاخه های آن شکفته می شود. گل های این گیاه به صورت نر و ماده بوده و به وسیله گرده افشانی بارور می شود که این گرده افشانی می تواند بصورت مصنوعی بشکل تکان دادن بوته با دست یا طبیعی به وسیله وزش باد و حرکت حشرات باشد.